Pierwszy rok Polskiej Strefy Inwestycji

1 161; 55,2 mld zł; 35 800 – te liczby pokazują skalę inwestycji, które od 2016 r. udało się przyciągnąć do Polski. Pierwsza to ich liczba, druga deklarowana wartość, a trzecia, nowe miejsca pracy. By jeszcze lepiej wykorzystać krajowy potencjał, w zeszłym roku MPiT przeprowadził gruntowną reformę Specjalnych Stref Ekonomicznych. Efekty już są widoczne m.in. w większej liczbie firm z polskim kapitałem. To 67,2% wszystkich inwestujących.

Inwestycje są jednym z fundamentów naszego wzrostu gospodarczego. W 2018 r. prywatne i publiczne nakłady na ten cel wzrosły o 8,7%. Przyczyniły się do tego głównie dynamicznie rosnące wydatki sektora przedsiębiorstw i samorządów. Co więcej, pod względem wartości nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw ubiegły rok był rekordowy – osiągnęły one wartość 212 mld zł. Nigdy wcześniej w Polsce przedsiębiorstwa nie wydały na ten cel tak dużo. Ten pozytywny trend umocnił się w I kwartale 2019 r., gdy zanotowaliśmy 12,6-proc. wzrost inwestycji. To najwyższy kwartalny przyrost nakładów inwestycyjnych od 2015 r., a tylko wydatki na inwestycje średnich i dużych przedsiębiorstw wzrosły aż o 21,7% r/r.

Przeprowadziliśmy gruntowną reformę systemu wsparcia inwestycji, aby jeszcze lepiej wykorzystać potencjał inwestycyjny polskich podmiotów oraz regionów. Od początku 2019 roku obserwujemy dynamiczny przyrost wartości inwestycji. Znaczący jest również wzrost zainteresowania polskich firm inwestowaniem z wykorzystaniem dostępnych instrumentów wsparcia. Wiąże się on nie tylko z dobrą koniunkturą polskiej gospodarki, ale również zmianą formuły pomocy udzielanej przez specjalne strefy ekonomiczne na Polską Strefę Inwestycji

– powiedziała minister Jadwiga Emilewicz podczas konferencji dla przedsiębiorców i przedstawicieli stref organizowanej w Poznaniu przez Kostrzyńsko-Słubicką Specjalną Strefę Ekonomiczną. 

Idea Polskiej Strefy Inwestycji

Podstawowym celem nowego podejścia jest zachęcenie przedsiębiorców do inwestowania na terenie całego kraju. Dlatego Polska – na mocy ustawa z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji – stała się jednolitym obszarem inwestycji (Polska Strefa Inwestycji). Od 5 września 2018 r. zwolnienia podatkowe dostępne są na terenie całego kraju.

Co się zmieniło?

• Więcej firm, także te małe i średnie, może korzystać z zachęt podatkowych dla inwestorów.
• Zwolnienie podatkowe dostępne są w całym kraju, ze Strefami, które dostosowują się do potrzeb przedsiębiorców. MŚP nie muszą przenosić się do poszczególnych Stref i inwestować z dala od swojego obszaru działania.
• Prostsze i bardziej dostępnie inwestowanie dla mikro i średnich przedsiębiorstw, z elastycznymi wymaganiami dostosowanymi do indywidualnych potrzeb.
• Nacisk na dobrze płatne, rozwojowe i stabilne miejsca prac.
• Zwolnienia wydawane na 10, 12 lub 15 lat.
• Premie dla tych przedsięwzięć, które wpływają na konkurencyjność i innowacyjność regionalnych gospodarek, a w konsekwencji na rozwój gospodarczy Polski.
• Nowe kryteria do uzyskania ulg wspierające niedoinwestowane dotąd regiony kraju z wysokim bezrobociem.

Efekty Polskiej Strefy Inwestycji

Od początku jej funkcjonowania, wydano 296 decyzji. 199 z nich dotyczy firm z polskim kapitałem (67,2%). Deklarowana wartość inwestycji to 16,9 mld zł, w tym 7 mld zł przedsiębiorstw z polskim kapitałem (41,6%). Natomiast po pierwszych 8 miesiącach tego roku, zadeklarowana wartość inwestycji wynosi już 11 mld zł wobec 14,1 mld zł w całym 2018 r.

W sumie powstanie niemal 6,7 tys. nowych miejsc pracy. Około 2,1 tys. z nich stworzą firmy z kapitałem polskim (31%).

Jak pokazuje raport Grant Thornton, nowe zasady wsparcia inwestycji radykalnie zwiększają atrakcyjność inwestycyjną powiatów o największym bezrobociu oraz miast średniej wielkości, które tracą swoje funkcje społeczno-gospodarcze. Nowy system wsparcia inwestycji wyrównuje więc szanse rozwoju tej grupy miast, oferując pomoc, która do tej pory była dostępna jedynie w SSE.

Poza firmami polskimi, inwestycje prowadzą też firmy z kapitałem pochodzącym z 21 innych państw. Najwięcej z nich reprezentowało kapitał niemiecki (27 decyzje), a także szwajcarski (6) oraz amerykański (6). Wśród 10 największych inwestorów, oprócz zagranicznych, znajdują się czołowe firmy polskie, takie jak Orlen czy Impexmetal.

Polska dobrym miejscem do inwestowania 

Niezależnie od Polskiej Strefy Inwestycji, nasz kraj oferuje też korzystne warunki inwestowania dzięki Programowi wsparcia inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej 2011-2023. Zainwestowały u nas takie światowe firmy, jak m.in. Toyota, Daimler, LG Chem, Lufthansa, Umicore.

Co ważne, wyraźnie rośnie liczba projektów o charakterze reinwestycyjnym – z 75 w 2016 r. do 130 w 2018 r., a w pierwszych ośmiu miesiącach 2019 r. mamy już 60 takich projektów.

Od początku 2016 r.:

• Przyciągnęliśmy 1 161 inwestycji (59% inwestycji firm z kapitałem polskim).
• Deklarowana wartość inwestycji to 55,2 mld zł (17,2 mld zł firm z kapitałem polskim - 31%).
• Deklarowana liczba nowych miejsc pracy to 35,8 tys. (ok. 11,5 tys. firm z kapitałem polskim, 32%).

Według danych UNCTAD w 2018 r. do UE napłynęło 277,6 mld dolarów, czyli o 18,5% mniej niż przed rokiem. Tymczasem do Polski napłynęło o 25% kapitału więcej niż w 2017 r., tj. 11,5 mld dolarów. Pod względem wielkości napływu kapitału zagranicznego do UE, Polska w 2017 r. awansowała na 7. pozycję z 11.

Zgodnie z danymi rankingu Global Best to Invest 2019, w 2018 r. w Polsce zrealizowano 163 projekty bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), czyli o 23 więcej niż rok wcześniej. Wynik zapewnił Polsce 5. miejsce. Według EY’s Europe Attractiveness Survey 2019, w minionym roku liczba zagranicznych projektów inwestycyjnych realizowanych w Polsce wzrosła o 38% (z 197 do 272), dając Polsce 6. miejsce w Europie pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. Natomiast wśród państw Europy Środkowo-Wschodniej, w obu rankingach Polska zajmuje miejsce 1.
W 2018 r. Polska utrzymała 5. pozycję w UE pod względem liczby ogłoszonych projektów greenfield – 430. Stanowiło to 6,5% wszystkich tego typu projektów w UE. Pod względem wartości greenfield Polska jest trzecia w UE.

Inwestycje greenfield cieszą szczególnie, gdyż stoją za nimi nowe miejsca pracy. Według fdiMarkets, od momentu podjęcia przez Brytyjczyków decyzji o brexicie, na skutek nowych BIZ w UE27 zostało utworzonych ponad 1,2 mln miejsc pracy (o 474 tys. więcej niż w poprzednich 3 latach). Ok. 53 tys. było wynikiem brytyjskich firm tworzących działalność w pozostałej części UE. W tym czasie w Polsce (i Hiszpanii), liczba miejsc pracy utworzonych z powodu nowych BIZ wzrosła ponad 2-krotnie.